Extra in Taalpost, 12 maart 2012

Taalpost 1284
maandag 12 maart 2012
Redactie: Erik Dams en Marc van Oostendorp;
uitgave: Genootschap Onze Taal

3. Extra: homofonenkwartet

Homofonen zijn woorden die dezelfde klank hebben, maar anders geschreven worden.
Daardoor hebben ze ook een verschillende betekenis. Voorbeelden zijn meiden - mijden,  leiden - lijden en bout - boud. Het is niet gemakkelijk de finesses van homofonen onder de knie te krijgen. Daarom ontwerpt onderwijsassistent Annebeth Pilat kwartetkaarten die duidelijkheid scheppen in de verwarrende brij van woorden met dezelfde klank maar een verschillende betekenis. Op het weblog van Annebeth Pilat vindt u voorbeelden en ziet u aan welke andere taalkwartetten ze werkt.

Dit is de directe link naar de materialen die verkrijgbaar zijn bij Schoolsupport.

http://www.schoolsupport.nl/Basisonderwijs/Spel+en+speel+-+QUIZ+IT!+Junior
SLO Leermiddelenplein
Lees hier het artikel uit de Leeuwarder Courant van 25 januari.

http://annebeth-kwartet.blogspot.com/2012/02/leeuwarder-courant-zaterdag-25-januari.html

Kwartetten met ui en oe

Soms lijken woorden hetzelfde maar betekenen toch iets anders. Ze worden anders geschreven en daarom ook anders uitgesproken.

kwartetten met ch en g

Soms lijken woorden hetzelfde maar betekenen toch iets anders. Ze worden net iets anders geschreven en daarom ook anders uitgesproken.

Kwartetten met uu en eu

Soms lijken woorden hetzelfde maar betekenen toch iets anders. Ze worden net iets anders geschreven en daarom ook anders uitgesproken. Denk om de klank.

Kwartetten met g en gg

Soms lijken woorden hetzelfde maar betekenen toch iets anders. Ze worden net iets anders geschreven en daarom ook anders uitgesproken. Bij deze woorden: korte woorden klinken lang en lange woorden klinken kort.

Kwartetten met ing en ink

Soms lijken woorden hetzelfde maar betekenen toch iets anders. Ze worden net iets anders geschreven en daarom ook anders uitgesproken.

Kwartetten met bij en bei

Leeuwarder Courant, zaterdag 25 februari 2012. José Hulsing.

Eis of ijs. Rouw of rauw. Homofonen -woorden met dezelfde klank, maar verschillende betekenis- kunnen voor verwarring zorgen. Een kwartet van Annebeth verschaft duidelijkheid.

Kwartetten met bij en bei

DRONRIJP – Is het bij of bei? Mijden of meiden? Dauw of douw? Annebeth Pilat uit Dronrijp weet inmiddels: ,,Wie over homofonen begint, maakt de tongen los.’’ Dat gehannes met -ei en -ij of -ou en -au, veel mensen lepelen zo een paar voorbeelden op. En grote kans dat ze voorkomen op een van de kwartetten die de 43-jarige bedacht.

Annebeth liep tegen de homofonen aan toen ze twee jaar geleden stage liep als onderwijsassistent op De Bolder in Franeker. Een leerkracht stelde voor om een spelletje te bedenken dat duidelijkheid kon scheppen in de voor sommige leerlingen verwarrende brij van woorden met dezelfde klank, maar verschillende betekenis.

,,Ik kwam er tijdens de stage niet aan toe, maar het idee liet me niet los.”’ Annebeth studeerde af, deed invalwerk als onderwijsassistente, draaide uren in het kostuummuseum De Gouden Leeuw van haar ouders en ging in haar vrije tijd alsnog aan de slag met homofonen. Ze bedacht leerzame kwartetten voor leerlingen in de middenbouw van de basisschool.

Niet dat Annebeth perse iets met taal heeft. ,,Die homofonen waren meer de aanleiding.’’ Maar ze is wel van de kaartjes. Hoe ze eruit zien, hoe ze voelen. ,,Je kunt er zo lekker mee schuiven in je hand.’’ En kwartet vindt ze een fantastisch spel. ,,Het maakt fanatieke verzamelwoede los. En het leukste: heel hard kwartet roepen.’’

Over haar prototype’s –vrolijke kaartjes met homofonen, hun betekenissen en van internet geplukte illustraties- was haar omgeving meteen enthousiast. Buurkinderen raakten niet uitgespeeld. En haar echtgenoot leerde zelfs nog iets bij: ,,Nabauwen. Schrijf je dat zo?’’

Ze stapte ermee naar Schoolsupport. De uitgeverij van lesmateriaal en leermiddelen uit het Groningse Noordhorn zag in de kwartetten een mooie extra oefening voor in de klas of logopedistenpaktijk. ,,Kinderen zijn instrinsiek gemotiveerd om het spelletje te doen en leren er ook nog van’’, zegt assistent-uitgever Femke Winkels.

Van beide kwartetten liet Schoolsupport drieduizend stuks drukken. Illustrator Peggy Vastbinder maakte grappige tekeningen bij de homofonen. Op de achterkant van de kaartjes staan quizvragen over de spellingen van de woorden afgedrukt, waarmee de kwartetten onderdeel zijn geworden van een serie quizspelletjes van de uitgever.

Of er meer in het vat zit? Annebeth gaat in elk geval gewoon door met kwartetten. ,,Ik ben er nog niet klaar mee.’’ Er liggen al kaarten met tafels, Friese spelling en spreekwoorden en gezegden. Ook met homofonen is ze nog niet uitgespeeld. ,,Ik kan nog veel meer bedenken. Met v en f woorden bijvoorbeeld, of met g en ch.’’

Annebeth houdt haar vorderingen bij op http://annebeth-kwartet.blogspot.com/
De kwartetten zijn verkrijgbaar via
 http://www.schoolsupport.nl/Basisonderwijs/Spel+en+speel+-+QUIZ+IT!+Junior 
(€ 8,95 per stuk).

SPEL EN SPEEL - QUIZ IT! JUNIOR

= Leverbaar!!!

http://www.schoolsupport.nl/artikel.php?1942.

Spelenderwijs leren spellen? Dat kan met deze nieuwe quizspellen! Spel en speel spellingraadsels met ei en ij en Spel en speel spellingraadsels varia (met ei en ij, au en ou, dje en tje) zijn unieke spellen, namelijk een kwartet- en een quizspel in één! Quizspel / kwartetspel * set bestaat uit ongeveer 50 kaarten * kleurrijk geïllustreerd * antwoorden inbegrepen! Voor kinderen in de midden- en bovenbouw. http://www.schoolsupport.nl/Basisonderwijs/Spel+en+speel+-+QUIZ+IT!+Junior

Frysk staveringskwartet ©

©

Adel ferplicht it.
Frysk staveringskwartet:
Disse wurden klinke hast itselde
mar wurde oars skreaun en betsjutte ek wat oars.
Tink dêrom oan de klank en ek oan de útspraak!